به نقل از خبرگزاری فارس: بحران بشردوستانه مخوف حاکم بر سومالی وارد مرحله جدیدی شده و مردم ساکن مناطق مرکزی و جنوبی کشور نمی‌توانند با شرایط جدید کنار بیایند و واکنش‌های بشردوستانه هم نمی‌توانند از پس نیازهای فراوان موجود برآیند.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، خشکسالی شدید، با بارش کمتر از میانگین در بیشتر نقاط جنوبی و مرکزی سومالی که از فصل بارندگی پیشین (از شهریور تا آذر ۲۰۱۰) ادامه داشته است، گریبانگیر جمعیتی شده که پیش‌تر هم از سال‌ها درگیری مسلحانه، خشکسالی و بحران‌های پیشین به تنگ آمده بودند.
صدهاهزار فرد بی‌خانمان در سومالی در جستجوی سرپناه و غذا هستند. اکثر این افراد در فضای باز و یا در اردوگاه‌های موقت سکونت دارند. این افراد همچنین بار سنگینی بر دوش جمعیت میزبانی هستند که منابع محدود خود را با آنان قسمت می‌کنند. بیشتر بی‌خانمانان چیزی برای فروش ندارند پس نمی‌توانند غذایی برای خود بخرند. در نتیجه میزان سوءتغذیه در بین بی‌خانمانان معمولاً بیش از بقیه جمعیت است.
علاوه بر این، فقدان سازمان‌های بشردوستانه بین‌المللی، که بسیاری از آنها از اوایل ۲۰۰۹ به دلیل مشکلات امنیتی و محدودیت‌های اعمال شده توسط مقامات محلی فعالیت‌های خود را در جنوب سومالی متوقف کرده‌اند، بر دامنه مشکلات افزوده است.
درگیری مسلحانه جاری که با یورش جدیدی در اوایل امسال در موگادیشو و در طول مرزهای کنیا و اتیوپی تشدید هم شده، مانع بازگشت بسیاری از این بی‌خانمانان به خانه و کاشانه شده است. هزاران نفر هم هر هفته از مرزها عبور می‌کنند.
اولیویه اومبر- درو، معاون دفتر نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در سومالی گفت: شرایط موجود ناشی از بحرانی طولانی مدت است که مردم را به تنگنا کشانده است. بدون کمک‌رسانی، اوضاع می‌تواند در هفته‌های آتی حتی بدتر از این هم بشود.
دام‌ها هم به شدت تحت تأثیر کمبود چراگاه و آب هستند، به خصوص در مناطق جنوبی و مرکزی. بسیاری از حیوانات، به خصوص احشام، مرده‌اند. آنهایی هم که زنده مانده‌اند قادر به تولید مثل نیستند و در نتیجه شیر ندارند. این امر اثر منفی بزرگی بر تغذیه کودکان گذاشته است، چرا که برای آنان شیر حیوانی یکی از منابع مهم پروتئین است. علاوه بر این، حیواناتی که زنده مانده‌اند هم در شرایط مناسبی نیستند، که در نتیجه در بازار هم قیمت خیلی پائینی دارند. از آنجایی که دامداران به غلات هم احتیاج دارند و چیزی به جز دامشان برای عرضه ندارند، قیمت پائین دام در کنار بحران جهانی غذا که قیمت غلات را افزایش داده است، ضربه‌ای مضاعف را به این افراد وارد آورده است.
چوپانانی هم که هنوز تعدادی دام برایشان باقی مانده در جستجوی مرتع و آب به سمت رودخانه مهاجرت می‌کنند. آنهایی هم که چیزی برایشان نمانده به سمت اردوگاه‌های پناهندگان در مرزهای کنیا و اتیوپی در حرکتند و یا به شهرها می‌روند و در کنار دیگر بی‌خانمانان در جستجوی کارند.
در مراکز تغذیه درمانیِ تحت حمایت کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، آمار بسیار بالای سوءتغذیه در بخش‌های مرکزی و جنوبی سومالی مشاهده شده است. نرخ بالای سوء تغذیه متوسط تا حاد در کودکان زیر پنج سال در مناطق ساحلی بخش مرکزی سومالی، در جوبا و گدو، گزارش شده است. پذیرش مراکز تغذیه درمانی که توسط جمعیت هلال احمر سومالی اداره می‌شوند از ماه مارس دو برابر شده است. در منطقه‌ای ۱۱ درصد کودکان زیر پنج سال در حال حاضر از سوء تغذیه حاد در رنجند. در ناحیه تیگلو در منطقه باکول، رشد شدیدی در تعداد کودکانی که در مراکز درمانی مادر و کودک تحت مداوا هستند مشاهده می‌شود، چرا که بین مارس و آوریل نرخ سوء تغذیه بسیار حاد از ۱۶ به ۳۰ درصد رسیده است.
میزان برداشت محصول هم که قرار بود در اوت آغاز شود، احتمالاً پائین‌تر از میانگین خواهد بود، و فقط در مناطقی که در میان دو رود قرار دارند، یعنی شابله و جوبا متمرکز شده است که در آنها امکان آبیاری وجود دارد. متأسفانه، در مناطقی که با آب باران آبیاری شده‌اند برداشت قابل توجهی انجام نخواهد شد.
به عنوان اولین گام در واکنش نسبت به این بحران، هلال احمر سومالی و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در حال گسترش مراکز موجود تغذیه درمانی در جنوب سومالی هستند. ده مرکز جدید تغذیه در باکول، گدو و افگویه افتتاح خواهند شد. تیم‌های سیار جدیدی هم که شامل پرستار و متخصص تغذیه هستند به کسانی که در بدترین مناطق هستند سرکشی خواهند کرد. علاوه بر این، یک برنامه تغذیه‌ای جدید که مکمل برنامه تغذیه درمانی معمول است برای کودکان زیر پنج سال دچار سوء تغذیه و دیگر گروه‌های آسیب‌پذیر، مانند زنان باردار و شیرده، راه‌اندازی خواهد شد. بیش از ۳۶ هزار نفر از این اقدامات بهره‌مند خواهند شد.
کمیته بین‌المللی صلیب سرخ به همراهی هلال احمر سومالی در اسرع وقت برنامه تغذیه را با توزیع هدفمند غذا تکمیل خواهند کرد.
آقای اومبر- درو گفت: “باید تأکید کرد که واکنش کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، هلال احمر سومالی و معدود سازمان‌های دیگری که هنوز هم در این منطقه فعالند به تنهایی برای پوشش دادنِ تمامی نیازهای موجود کافی نیست و برای بهتر کردن شرایط سخت مردم سومالی، تلاش‌های متمرکز با مشارکت کل جامعه بشر دوست ضروری است. ”
از آوریل، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ غذا و منابع اضطراری را بین بیش از ۳۰۰هزار نفر در سراسر سومالی توزیع کرده است و دسترسی به آب پاک را برای ۴۰۰هزار نفر تسهیل کردده است.
آسان‌تر کردن دسترسی به آب و غذا
کمیته بین‌المللی صلیب سرخ همچنان به پشتیبانی خود از ۱۸ مرکز تغذیه‌درمانی درگالگادود، موگادیشو، بی‌لند در جوبای سفلی و سه مرکز سیار در بخش مرکزی منطقه جوبا، که توسط هلال احمر سومالی اداره می‌شوند ادامه می‌دهد. در حدود ۵ هزار کودک در حال حاضر به دلیل سوءتغذیه حاد تحت درمان هستند.
در طول سه ماه گذشته، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ جیره‌های غذایی دوماهه بین ۳۹ هزار نفر که از درگیری‌های منطقه سول و بورهودل صدمه دیده‌اند و جیره یک ماهه بین بیش از ۴ هزار نفر در ناحیه ایل در پونتلند،توزیع کرده است. علاوه بر این، سازمان اقلام ضروری زندگی را بین بیش از ۲۴۰هزار نفر که به تازگی به دلیل درگیری و یا خشکسالی در مناطق مرکزی (مودوگ، گالمودوگ) و جنوبی (بندیر، بی، باکول، جوبای میانه و سفلی) بی‌خانمان شده‌اند، توزیع کرده است.
از آوریل تا ژوئن، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ با پیش‌بینی فصل کاشت، بین ۱۵،۵۰۰ کشاورز و دامدار/کشاورز در مناطق مرکزی و جنوبی سومالی بذر توزیع کرده است. همچنین در حدود ۶هزار نفر از این افراد مواد لازم برای کشاورزی، خدمات شخم‌زنی و حق استفاده از ۱۳۴ پمپ آبرسانی را دریافت کردند تا به افزیش محصولات غذایی کمک شود. بیش از ۳هزار نفر از ۳۳ پروژهی پول در برابر کار برای ارتقای کانال‌های آبیاری در طول رود جوبا بهره‌مند شدند، در حالی‌که ۴۲ هزار نفر از حمایت‌های ارائه شده توسط بهسازی حاشیه رودخانه که مانع آب‌گرفتگی مزارع و در نتیجه خسارت به محصول می‌شود، برخوردار شدند. علاوه بر این، به ۶هزار نفر که از طریق ماهیگیری امرار معاش می‌کنند وسائل ماهیگیری داده شد.
بین آوریل و ژوئن، آب پاک لازم برای ۳۵ هزار نفر از ساکنان مرکز و جنوب سومالی با عملیات آبرسانی اضطراری با تانکر تأمین شد. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ همچنین کار بر روی چاه‌های آب، آبگیرها و دیگر منابع آب را تکمیل کرد – در کل ۱۳ پروژه- تا آب لازم برای حدود ۵۰ هزار نفر از اهالی سومالی تدارک شود.
ارائه مراقبت‌های درمانی
از آوریل تا ژوئن، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ منابع جراحی و درمانی لازم برای بیمارستان‌های کیسانی و مدینا را، که دو بیمارستان مرجع برای درمان مجروحان جنگی در مگادیشو هستند، تأمین کرد. از میان بیش از ۱۲۰۰ مجروح پذیرش شده، ۴۰ درصد آنان زنان و کودکان بودند.
در همین مدت، در پی درگیری‌های سول و خشونت‌های بین قبایل هارگسیا و گاکاکیو، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ وسائل پانسمان و دیگر منابع لازم برای درمان مجروحان جنگی را برای بیمارستان‌های شمال سومالی تأمین کرد. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ همچنین از تأسیسات درمانی در جنوب سومالی، شامل بیمارستان کیسمایو، که به مجروحان حمله اوایل امسال رسیدگی می‌کند، پشتیبانی کرد. بیش از دو تن وسائل پانسمان و دیگر منابع درمانی به تأسیسات درمانی هر دو سوی خط مقدم تحویل شد.
کمیته بین‌المللی صلیب سرخ به پشتیبانی خود از ۳۹ تأسیسات هلال احمر سومالی در جنوب و مرکز کشور ادامه می‌دهد تا اطمینان حاصل شود که جمعیت این مناطق به مراقبت‌های پایه درمانی و داروهای با کیفیت دسترسی داشته باشند. این تأسیسات، که بیش از ۱۶۰،۰۰۰ مراجعه بین آوریل و ژوئن داشته‌اند، همچنین تجهیزات دریافت کرده و کارکنان آنها آموزش دیدند.
بین آوریل و ژوئن، حدود ۱۶هزار کودک در این مراکز هلال احمر بر علیه فلج‌اطفال، سرخک، دیفتری و کزاز مایه‌کوبی شدند.
بازپیوند خانوادگی
کمیته بین‌المللی صلیب سرخ به اعضای خانواده‌هایی که در اثر درگیری‌های سومالی از هم جدا مانده‌اند برای حفظ تماس و جستجوی اقوام مفقودشان کمک می‌کند. از آوریل تا ژوئن، و از طریق شبکه داوطلبان هلال احمر سومالی، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در حدود ۱۶۰۰ پیام صلیب سرخ را که حاوی اخبار کوتاه خانوادگی بودند جمع‌آوری و ۳۵۰۰ پیام را هم توزیع کرد.
نام بیش از ۱۱۰۰ نفر که در سومالی و خارج از کشور در جستجوی اقوام خود هستند توسط شبکه بی‌بی‌سی مخصوص سومالی اعلام شد، و حدود ۱۱۰۰۰ نام بر روی وب‌سایت آن منتشر شد. در نتیجه، ۱۲۰ نفر اقوام خود را پیدا کردند. در کل ۳۱ گواهی سفر برای کسانی که هیچ مدرک شناسایی همراه نداشتند صادر شد تا بتوانند با اعضای خانواده خود در جایی بیرون از سومالی سکنا گزینند، بیشتر در کانادا و اتریش.
ترویج حقوق بین‌المللی بشردوستانه
یادآوری الزاماتی که طرف‌های درگیری به عهده دارند تا از غیرنظامیان حمایت و حفاظت شود، یکی از مهمترین فعالیت‌های کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برای ترویج حقوق بین‌المللی بشردوستانه در سطح جهان است. این سازمان همچنین دانش حقوق بین‌المللی بشردوستانه را در جامعه مدنی گسترش می‌دهد. اصول حقوق بین‌المللی بشردوستانه همچنین در یک سنت سومالیایی (biri ma gedo) منعکس شده‌اند که بر اساس آن زنان، کودکان، مجروحان، بیماران و برخی افراد دیگر باید از حمله در امان باشند.