دیدار نخبگان و برگزیدگان علمی با رهبر انقلاب
ایران، برای دستیابی به قلههای پیشرفت و عزت و افتخار، نیازمند دانشمندان و نخبگانی است که عاشق کشور و مردم و عاشق هویت و سرنوشت ملت باشند.
این جمله، توصیه اصلی رهبر انقلاب به هزار نخبه جوانی بود که صبح امروز بیش از دو ساعت و نیم با ایشان دیدار و تبادل نظر کردند.
در این دیدار، ابتدا ۱٢ نخبه دانشگاهی، حدود یک ساعت و ۴۵ دقیقه دیدگاههای جامعه نخبگانی را درباره مسائل دانشگاهی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بیان کردند.
حضرت آیتالله خامنهای پس از شنیدن و یادداشت برخی نکاتِ سخنان نخبگان، این نکته اساسی را خطاب به جامعه نخبگانی کشور، چه سیاسی و چه علمی ـ فرهنگی، خاطرنشان کردند که: نخبه باید با احساس دلبستگی معنوی به کشور و ملت، در عرصه کاری خود، تلاش و فداکاری کند چرا که بدون عشق به سرنوشت کشور و ملت، نخبه نمیتواند در جامعه خود، تأثیری واقعی و راهگشا داشته باشد.
رهبر انقلاب با اشاره به برخی تجربیات تاریخی و معاصر، قدرت بدون اتکا به دین را منجر به ظلم و وحشیگری دانستند و بر این واقعیت تأکید کردند که اگر ملتی میخواهد در دنیای پُرتلاطم کنونی، خود را حفظ کند و مانع از هجوم نظامی ـ امنیتی و هجوم نرم افزاری، فرهنگی و اخلاقی مراکز قدرت جهانی شود، احتیاج به نخبگانی دارد که همّ و غمّ اصلی آنها، پیشرفت و عزت و افتخار کشور و ملتشان باشد و ایمان، مهمترین عاملی است که میتواند این احساس درونی را، عمیقاً ایجاد کند.
ایشان، پیشرفتهای ملت ایران را در سیوسه سال اخیر، ناشی از ایمان و احساس دلبستگی نخبگان به کشور برشمردند و خاطرنشان کردند: با وجود فشارهای همهجانبه بیگانگان، صدها شخصیت و نخبه برجسته نظیر شهید شهریاری در رشتههای مختلف، به تلاش فداکارانه و کارهای برجسته و ماندگار مشغولند.
رهبر انقلاب اسلامی، بیگانهستیزی را در مباحث علمی مردود خواندند و افزودند همانگونه که بارها گفتهایم حاضریم برای دستیابی به دانش، شاگردی کنیم اما نباید همیشه شاگرد بمانیم بلکه میخواهیم ملت ایران به جایی برسد که دیگران، شاگردی او را بکنند.
حضرت آیتالله خامنهای، با اشاره به احساس حقارت و خودباختگی سیاستمداران و عناصر حکومت پهلوی در مقابل غرب افزودند: آنها، ایران را با این سابقه درخشان و ذخایر عظیم فکری و فرهنگی، در مقابل غرب به هیچ میانگاشتند اما انقلاب، این تفکر ارتجاعی را از بین برد و کشور ضمن برخورداری از پیشرفتهای چشمگیر، در پرتو احساس مسئولیت و عزم و اراده جامعه نخبگانی و عموم مردم، انشاءالله به پیشرفتهای بیشتری دست خواهد یافت.
رهبر انقلاب در ادامه سخنانشان، دولتمردان را به سرمایهگذاری هر چه بیشتر در تولید علم و نوآوری علمی فراخواندند و خاطرنشان کردند: این کارِ بسیار ضروری، باید با ارتقای مدیریتی در دانشگاهها و مراکز و نهادهای علمی همراه شود تا آثار درخشان خود را به بار آورد.
ایشان همچنین در بحث ارتباط دانشگاه و صنعت، بر برنامهریزی دولت برای ایجاد و گسترش پژوهشگاهها و مراکز علمیـتحقیقاتی تأکید و خاطرنشان کردند: این گونه مراکز میتوانند نیاز بخش صنعت را به نوآوری و افزایش کیفیت تأمین کنند ضمن اینکه اینکار متقابلاً به افزایش شور و نشاط علمی در دانشگاهها، کمک خواهد کرد.
حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به محصولات کیفی تولید داخل در برخی عرصهها، خودداری دستگاههای دولتی از خرید تولیدات خارجی را، کاملاً الزامی دانستند و افزودند: رئیسجمهور به دستگاههای دولتی دستور دهد که در این موارد، مطلقاً کالای خارجی خرید نکنند.
اقدام دولت برای وادار کردن دستگاهها و بانکها به حمایت از تولیدکنندگان و صنعتگران داخلی و حمایت بیشتر دولت از بخش کشاورزی از دیگر نکاتی بود که رهبر انقلاب، آنرا بسیار ضروری خواندند.
حضرت آیتالله خامنهای همچنین از رشد کمّی و گاه کیفی مقالات علمی ابراز خرسندی کردند، اما افزودند: نباید رشد کمّی مقالات هدف قرار داده شود بلکه کیفیت مقالات و مهمتر از آن جهتگیری مقالات در تأمین نیازهای کشور، باید اصل قرار گیرد.
رهبر انقلاب اسلامی جوانان پُر طراوت ، با ایمان و آماده بکار ایران را سرمایهای ارزشمند و گرانبها برای پیشرفت خواندند و با استقبال از بیان ایرادها در سخنان نخبگان خاطر نشان کردند: ملت ایران و مسئولین راه دشواری را بسوی هدفی بزرگ آغاز کرده اند که وجود نقاط ضعف و یا بروز اشکال در این مسیر، طبیعی است ولی هیچگاه نباید به خاطر این گونه مسائل در مسیر حرکت به سمت هدف و ادامه پیشرفت، متزلزل شد.
رهبر انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به سخنان یکی از نخبگان جوان در خصوص نبود مجال برای نقشآفرینی نخبگان جوان در مراکز تصمیمگیر و تأثیرگذار فرهنگی، تأکید کردند: این درخواست، منطقی است و حضور جوانان در بخشهایی، قطعاً بسیار پیشبرنده است اما مهمتر از حضور اجرایی جوانان، تأثیرگذاری فکری و گفتمانسازی جوانان است چرا که این کار مسئولان و مدیران را هم به همان جهت مورد نظر جوانان، سوق خواهد داد.
ایشان ضمن انتقاد از عدم اهتمام لازم به مسئله کرسیهای آزاداندیشی با وجود تأکیدهای مکرر، خاطرنشان کردند: جوانان باید با فکر کردن، نوشتن و انعکاس ایدههای خود در کرسیهای آزاد اندیشی فضای گفتمانی بوجود آوردند.
رهبر انقلاب تأکید کردند: حرکت علمی سالهای اخیر و تبدیل تولید علم به یک ارزش، نتیجه شکلگیری گفتمان علمی در بیش از یک دهه گذشته است.
حضرت آیتالله خامنهای در بخش دیگری از سخنان خود، با قدردانی از تلاشها و اقدامات خوبی که در معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و بنیاد ملی نخبگان انجام گرفته بویژه انجام مراحل تدوین سند ملی نخبگان، افزودند: تهیه سند ملی نخبگان یکی از اقدامات بسیار ضروری و مهم است زیرا مسیر شناسائی استعدادها، پرورش استعدادها برای تربیت نخبگان، و مراحل بعد از احراز عنوان نخبه را، مشخص خواهد کرد.
ایشان اظهار امیدواری کردند: این سند هر چه زودتر تصویب و اجرایی شود.
در ابتدای این دیدار، سخنگویان کمیسیونهای پنجگانه اجلاس نخبگان جوان، نتایج بحثهای فشرده صدها دانشجوی نخبه و استادان دانشگاهها را بیان کردند. اسامی این ۵ نخبه دانشگاهی عبارت است از :
دکتر نیما رضایی: عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران ـ سخنگوی کمیسیون سلامت
سید سعید سرافراز : دارنده مدال طلای المپیاد ٨۶ ـ سخنگوی کمیسیون انرژی
حسن نیکآئین: دارنده مدال نقره المپیاد کامپیوتر ـ سخنگوی کمیسیون صنعت
دکتر علیرضا شایسته: دارنده مدال طلای المپیاد جهانی شیمی ـ سخنگوی کمیسیون علوم انسانی
و سعید صالحیپور: دارنده مدال طلای المپیاد دانشجویی ریاضی ـ سخنگوی کمیسیون علوم پایه
شناسایی، جذب، پرورش نخبگان در ردههای مختلف مدیریتی و مدیریت تحول در کشور از نکات اصلی مطرح شده در این بخش از دیدار بود. سخنگویان کمیسیونهای اجلاس نخبگان جوان، یک انتقاد صریح و یک نکته مثبت مدیریتی هم مطرح کردند: انتقاد از مدیرانی که سیستم مدیریت فردی را دنبال میکنند و به نخبگان اهمیت لازم را نمیدهند و استقبال از دیدگاه مدیران و مسئولینی که خرد جمعی و استفاده از نخبگان را مبنای سیستم مدیریتی خود قرار دادهاند.
نیاز کشور به تدوین نقشه جامع در عرصههای مختلف، نکته مشترک دیگری بود که سخنگویان کمیسیونهای سلامت، انرژی، صنعت، علوم انسانی و علوم پایه بیان کردند.
اهمیت کار فرهنگی بر روی نخبگان با توجه به تاثیرگذاری و الگوسازی آنها در جامعه، ضرورت توجه همزمان نخبگان به کلاننگری و درک درست شرایط کشور، حل مشکلات شرکتهای دانش بنیان، ایجاد ارتباط میان نخبگان ایدهپرداز و مراکز اجرایی و صنعتی، ضرورت توجه بیشتر به علوم پایه بعنوان مبنای توسعه و تکنولوژی برتر، فراهم شدن امکانات لازم برای ارتقای علمی استعدادهای برتر در داخل کشور، انتقاد از برخی نواقص بنیاد علمی نخبگان از جمله در زمینه پرورش نخبگان و اهمیت تولید الگوهای صحیح بومی در حوزههای هنری از جمله سینما از دیگر نکاتی بود که به عنوان جمعبندی اجلاس نخبگان مطرح شد.
پس از بیان این جمعبندی، هفت نفر دیگر از نخبگان به بیان دیدگاههای مختلف خود پرداختند. این افراد به انتخاب خودِ نخبگان، از میان صد نفر که خواستار بیان نظراتشان در این دیدار بودند انتخاب شده بودند. اسامی این نخبگان جوان:
* مهتاب ترک بیات: نفر سوم کنکور هنر ـ دانشجوی کارشناسی دانشکده هنر
* سید محمد امین آقامیر: نفر سوم المپیاد فیزیک ـ کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه صنعتی شریف
* جعفر حسنی: رتبه اول دکترای دانشگاه تربیت مدرس
* آزیتا بلالی اسکویی: برگزیده جشنوارههای خوارزمی و فارابی ـ عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز
* میرهادی رهگشایی: طلای المپیاد فیزیک ـ دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف
* خدیجه مظفری: رتبه سوم المپیاد حقوق ـ دانشجوی دانشگاه تهران
و ناصر صباغنیا: دارنده رتبه اول مهندسی کشاورزی
نکاتی که نخبگان در این بخش از دیدار مطرح کردند طیف وسیعی از مسائل دانشگاهی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را شامل میشد.
انتقاد از درسهای قدیمی و عمدتاً غربی رشتههای هنری، لزوم استفاده از جوانان نخبه در مراکز مدیریت فرهنگی بویژه شورای عالی انقلاب فرهنگی و ضرورت توجه به معماری اسلامی ـ ایرانی در آرایش عمومی شهرها مهمترین نکاتی بود که چند نفر از نخبگان جوان در زمینه مسائل فرهنگی ـ اجتماعی مطرح کردند. نخبگان جوان همچنین از کمبود فضای تعامل حوزه و دانشگاه، حاکم شدن نگاه کمّی در حوزه پژوهشی و مقالات علمی، ضعف ارتباط دانشگاه و صنعت و کمبود حمایت های اجرایی، فرهنگی و اقتصادی از تولیدات داخلی سخن گفتند و خواستار ایجاد کرسیهای پژوهشی اصلاح نظام قضایی با هدف سرعت یافتن روند رسیدگی به پروندهها و توجه بیشتر دولت به بخش کشاورزی شدند.
خانم دکتر سلطانخواه معاون علمی و فناوری رئیسجمهور نیز در این دیدار اعلام کرد: تهیه و تصویب آئیننامه تسهیلات جذب و نگهداری نیروهای نخبه در دستگاههای اجرایی، تشکیل هیأتهای جذب نخبگان، بسترسازی برای ورود نخبگان به کسب و کار دانشبنیان، ایجاد زمینه ادامه تحصیل نخبگان در کشور، و تصویب آئیننامه اعطای بورس دکترا به نخبگان از جمله اقدامات بنیاد ملی نخبگان است.
رئیس بنیاد ملی نخبگان همچنین از در دست تدوین بودن سند راهبردی کشور در امور نخبگان خبر داد و افزود: تدوین این سند ملی در مراحل نهایی است که پس از آماده شدن، به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد شد.