بیانات در اجتماع کارگران کارخانجات تولیدى داروپخش
الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلاه و السّلام على سیّدنا و نبیّنا ابى‌القاسم المصطفى محمّد و على ءاله الأطیبین الأطهرین المنتجبین سیّما بقیّهاللّه فى الأرضین.
هفته‌ى کارگر را نه فقط به قشر عزیز کارگر، بلکه به ملت ایران تبریک عرض میکنم. اگر دستهاى کارگر، مغزهاى کارگر، انسانهاى کارآفرین، نیروى انسانىِ ماهر در یک جامعه‌اى گرامى داشته شود، آن جامعه پیشرفت خواهد کرد. اینکه نبى مکرم اسلام دست کارگر را بالا مى‌آورد و میبوسد، این فقط تقدیر از یک شخص نیست؛ این ارزشگذارى است، این درس است؛ به ما میگوید که دست کارگر، تولیدگر و نیروى انسانى آنقدر ارزش دارد که کسى مثل وجود مقدس پیامبر – که همه‌ى آفرینش طفیل وجود اوست – خم میشود و دست او را میبوسد؛ این درس به ماست.
کار به معناى وسیع کلمه، شامل کار یدى، کار جسمى، کار فکرى، کار علمى، کار مدیریتى، در واقع محور پیشرفت و حرکت و حیات مستمر جامعه است؛ این را باید همه‌مان بدانیم. اگر کار نباشد، سرمایه، مواد، انرژى، اطلاعات، هیچکدام براى انسان مفید نخواهد بود. کار است که مثل روحى میدمد در سرمایه، در انرژى، در مواد اولیه، و آن را تبدیل میکند به یک موجود قابل مصرف، تا انسانها بتوانند از آن استفاده کنند. ارزش کار، اینهاست.
مسئله این است که در جمهورى اسلامى با کارگر تعارف وجود ندارد. یک عده‌اى در یک برهه‌اى حکومتِ به اصطلاح کارگرى تشکیل دادند و چند ده سال دنیا را مشغول کردند؛ خیرى از آنها به کارگر نرسید. مدیران کشورهاى سوسیالیستى و کمونیستى، بهره‌هاى کلان را از جوامعشان بردند؛ فرمانروائى کردند، قدرت‌نمائى کردند، در زندگى مثل بقیه‌ى طواغیت عالم کامرانى کردند؛ به اسم کارگر. این دروغ است، این تعارف است.
در دنیاى غرب هم بیمه‌هاى کارگرى، حمایت از کارگر، و چه و چه، عمدتاً براى این است که کارگر کار کند تا آن – به قول معروفِ امروز – «یک درصد» لذت ببرد و کامرانى کند. با کارگر، صادق و روراست نیستند. اسلام با کارگر صادق است، روراست است، منطق دارد. کار، ارزش‌آفرین است؛ ارزش است. در یک روایتى هست که: «العلم یهتف بالعمل فان اجاب و الّا ارتحل»؛(۱) یعنى حتّى دانش، مرهون کار است. در این روایت – که یک بیان نمادین و سمبلیک است – میفرماید: دانش، کار را صدا میزند؛ اگر کار پاسخ داد، دانش میماند و توسعه پیدا میکند؛ اگر کار پاسخ نداد، دانش هم میرود. ببینید چه بیان زیبائى است. یعنى پیدایش دانش، پایدارى دانش، پیشرفت دانش، وابسته‌ى به کار است. اینها منطق است، اینها مبناى فکرى است؛ اسلام اینجورى است. اسلام با قشر کارگر، صادقانه برخورد میکند.
البته اینها باید ترجمه‌ى عملیاتى بشود؛ این مبانى باید در اجرا، در برنامه‌ریزى، خودش را نشان بدهد؛ که خب، تلاشهاى زیادى شده، کارهاى زیادى شده، بیشتر از آن هم باید بشود. لذا امسال ما گفتیم: «حمایت از کار و سرمایه‌ى ایرانى»؛ کار ایرانى، سرمایه‌ى ایرانى. سرمایه هم عِدل کار است. اگر سرمایه نباشد، کار تحقق پیدا نمیکند؛ اینها دوتا بالند، که تولید ملى با این دو بال حرکت میکند. سرمایه‌ى ایرانى هم احترام دارد، کار ایرانى هم احترام دارد. نتیجه‌ى سرمایه و کار عبارت است از تولید ملى. این باید تحقق پیدا کند.
هر سال به مناسبت هفته‌ى کارگر، کارگران عزیز در حسینیه پیش ما مى‌آمدند؛ آنجا یک دیدارى داشتیم، دو کلمه حرف میزدیم؛ امسال من آمدم خدمت کارگرها؛ این کارخانه را – شرکت داروپخش را – به عنوان یک مرکز نمادین انتخاب کردیم. شما کارگران این کارخانه و کارگرانى که از کارخانه‌هاى دیگر تشریف آوردید، توجه بکنید که من براى اداى احترام، براى اداى تشکر از کار و کارگر ایرانى، امسال این برنامه را به این شکل درآوردم.
ما تا به کار ایرانى و سرمایه‌ى ایرانى احترام نگذاریم، تولید ملى شکل نمیگیرد؛ و اگر تولید ملى شکل نگرفت، استقلال اقتصادى این کشور تحقق پیدا نمیکند؛ و اگر استقلال اقتصادى یک جامعه‌اى تحقق پیدا نکرد – یعنى در مسئله‌ى اقتصاد نتوانست خودش تصمیم بگیرد و روى پاى خود بایستد – استقلال سیاسى این کشور تحقق پیدا نمیکند؛ و اگر استقلال سیاسى یک جامعه‌اى تحقق پیدا نکرد، بقیه‌ى حرفها، جز حرف، چیز دیگرى نیست. تا یک کشور اقتصاد خود را قوى نکند، پایدار نکند، متکى به خود نکند، مستقل نکند، نمیتواند از لحاظ سیاسى و فرهنگى و غیره تأثیرگذار باشد.
کشور ما به اقتصاد قوى و پایدار احتیاج دارد. من از سه سال یا چهار سال قبل، در سخنرانى‌هاى عمومى و بزرگ، به ملتمان، به عزیزانمان، به جوانانمان، به مسئولانمان تذکر دادم و گفتم بدانید توطئه‌ى دشمن، امروز متوجه به اقتصاد ماست. حالا ملاحظه میکنید؟ مى‌بینید که نشانه‌هاى این توطئه‌ى بزرگى که برایش برنامه‌ریزى کردند، یکى پس از دیگرى دارد ظاهر میشود.
البته شما ملت ایران، با همان عزم راسخى که مانعهاى دیگر را از سر راه برداشتید، ان‌شاءاللّه این مانع را هم از سر راه برمیدارید. این همت را کارگر بکند، سرمایه‌گذار بکند، مدیران دولتى بکنند، مدیران بخش خصوصى بکنند؛ آحاد مردم هم در مصرف تولید داخلى و تولید ملى، عزم راسخ خودشان را نشان بدهند.
کارهاى اساسى باید بشود. خوشبختانه مشغول شده‌اند. همین طور که دوستان مسئول در دولت محترم اطلاع دادند، از اول سال، نشستهاشان، برنامه‌ریزى‌هاشان، تبادل‌نظرهاشان متوجه این مسئله شده است؛ من هم تأکید میکنم. موانع را باید بردارند. براى اینکه تولید ملى شکل بگیرد و اقتصاد داخلى استحکام و پایدارى خودش را پیدا کند، همه باید تلاش کنند؛ مسئولین هم در درجه‌ى اول باید تلاش کنند؛ چه در قوه‌ى مجریه، چه در قوه‌ى مقننه و چه در قوه‌ى قضائیه. گاهى کار ممکن است به قوه‌ى قضائیه منتهى شود. جریان سالم و مورد توجه و دقت در اقتصاد کشور و در کار و تولید و سرمایه‌گذارى کشور، احتیاج دارد به مراقبت همه‌ى قوا با یکدیگر.
از ابعاد مختلف، کارهاى گوناگونى باید انجام بگیرد: مسئله‌ى تقویت مهارتها در محیط کار، مسئله‌ى نگرشهاى درست مدیریتى، مسئله‌ى توانمندسازى نیروى کار، مسئله‌ى ایجاد احساس امنیت؛ هم براى کارگر، هم براى سرمایه‌گذار – یعنى برنامه‌ها، قوانین و مقررات باید جورى باشد که هم کارگر احساس امنیت کند و خاطرجمع باشد، هم سرمایه‌گذار احساس امنیت کند – مسئله‌ى مواجهه‌ى درست با اخلال اقتصادى. یکى از اخلالهاى اقتصادى، مسئله‌ى قاچاق است. یکى از اخلالهاى اقتصادى، سوءاستفاده‌هاى گوناگون از سرمایه‌هاى ملى است؛ از ذخائر متعلق به مردم در بانکهاى کشور است. کسانى با یک نامى از تسهیلات استفاده میکنند، اما در جاى دیگرى مصرف میکنند؛ این خیانت است، این دزدى است. گاهى دزدى از کیسه‌ى یک نفر است، گاهى دزدى از کیسه‌ى یک ملت است؛ این سنگین‌تر است. با این اخلالها باید مواجهه بشود.
چند سال قبل از این، که من راجع به فساد اقتصادى به سران سه قوه نامه نوشتم و تأکید کردم، بعضى‌ها ترسیدند، گفتند ممکن است سرمایه‌گذار از این هشدارها پا عقب بکشد. من گفتم قضیه بعکس است؛ سرمایه‌گذار – آن کسى که میخواهد از طریق سالمى در کشور فعالیت اقتصادى کند – از اینکه ببیند ما با فساد اقتصادى و با مفسد اقتصادى مبارزه میکنیم، خوشحال میشود. ما باید بتوانیم این مبارزه‌ى درست را در سطح قانونى انجام بدهیم.
ما باید به ایجاد مزیتهاى رقابتى توجه کنیم. ما میگوئیم تولید داخلى. البته امروز خوشبختانه در زمینه‌ى تولید داخلى پیشرفتهاى زیادى به وجود آمده. مطمئناً آن مقدارى که در ذاکره‌ى عمومى مردم هست، کمتر است از آن مقدارى که کار انجام گرفته. این کار نو و برجسته‌اى که خوشبختانه در این شرکت انجام گرفته و ما امروز دیدیم، خیلى باارزش است؛ تأسیس، ایجاد و راه‌اندازى‌اش، به وسیله‌ى نیروى داخلى و در مدت کوتاهى؛ طراحى‌اش داخلى، ساختش داخلى، وسائلش داخلى. لیکن در خصوص برجسته کردن تولید ملى، مسئله‌ى کیفیت خیلى مهم است؛ که مدیریتهاى تولیدى و کارگرهاى عزیز باید به این مسئله توجه کنند. مسئله‌ى قابل رقابت بودن قیمت تمام‌شده مهم است و باید به آن توجه کنند؛ که این البته کمک دولت را میخواهد. اینها کارهاى فراوانى است که باید انجام بگیرد. این کارها فقط بر عهده‌ى دولت هم نیست؛ دولت، مجلس شوراى اسلامى، دستگاه‌هاى گوناگون مدیریتى، بخش خصوصى، آحاد مردم، فرهنگ‌سازان جامعه – آن کسانى که با بیاناتِ خودشان براى مردم فرهنگ میسازند – تبلیغات صدا و سیما، همه‌ى اینها باید در خدمت تولید ملى قرار بگیرد. اگر ما موفق شدیم این کار را انجام بدهیم، بدانید ضربه‌ى سختى بر دشمنان خونخوارمان وارد خواهد آمد.
سیاستگذارى تولیدمحور، فرهنگ‌سازى براى مصرف تولید داخلى، ارتقاء کیفیت تولیدات داخلى، نوسازى و ابتکار در ماشینها، در محصولات، در مدیریت، در ساخت؛ اینها کارهائى است که باید انجام بگیرد و امیدواریم ان‌شاءاللّه انجام بگیرد.
من از دوستان، برادران و خواهران که در این هواى گرم، زیر آفتاب نشستند – که خوشبختانه آفتاب اردیبهشت ما از آفتاب اردیبهشتى گرمتر است – خیلى معذرت میخواهم. امیدواریم ان‌شاءاللّه زندگى شما، زندگى شیرین و گرم و بانشاطى باشد.
والسّلام علیکم و رحمهاللّه و برکاته